بررسی تطبیقی استعاره‌های مفهومی «دایره» در دیوان شمس مولانا و اشعار جان دان

Authors

  • سیده نرجس سیدکاشانی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
  • یحیی طالبیان استاد بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
Abstract:

مقاله پیشِ رو، با هدف بررسی استعاره مفهومیِ عشق دایره‌وار است در اشعار مولانا وتطبیق آن با شعری از جان دان -از شعرای دوره الیزابت انگلستان- تدوین شده است. مبنای نظری مقاله، نظریه استعاره مفهومی است که استعاره را از کاربردِ ادبیِ کهن خارج می‌کند و آن را به ابزاری برای تفکر و درکِ جهان پیرامون تبدیل می‌سازد. در ابتدا تعریفی از استعارة مفهومی ارائه شده است. سپس ابیاتی در آثار مولانا و جان دان- که در آن‌ها عشق با مفهومِ دایره بیان شده، استخراج و از دیدگاه استعارة مفهومی، خاستگاه و عللِ ظهوِر این استعاره در شعر هر دو شاعر بررسی گشته است. سپس با دیدِ تطبیقی، شباهت‌ها و تفاوت‌های کاربردِ این استعاره در اشعارِ دو شاعر بیان شده است. در بخش نتیجه نیز، با توجه به نظریة استعارة مفهومی وآنچه از تطبیق به دست آمده، دریافته‌ایم که شباهت‌های فرهنگی که بر اساس دین‌مدار بودن دو شاعر در شعر ایشان وجود دارد، می‌تواند دلیل ظهور این استعاره به شکل مشترک باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی مفهوم مرگ در شعرهای جان دان و مولانا

در این مقاله بر آن‌ایم که مفهوم «مرگ» را میان آثار جان دان - شاعر متافیزیکال عصر باروکِ انگلستان در قرن هفدهم میلادی- و مولانا - شاعر ایرانی قرن هفتم هجری قمری- به سبب‌هایی که در متن مقاله می‌آید مورد مداقه و سپس در صورت امکان مطابقت قرار دهد. از آن رو که هر دو نامبردگان، نخست از دو نگرگاه متفاوت اما دیگرگونه پدیده «مرگ» را میان آثارشان مورد نظر می‌آورند، پَسین شرایط دوپاره زندگ...

full text

بررسی تطبیقی مضامین عاشقانه در اشعار مولانا و جان دان

عشق ودیعه ای است الهی که در وجود انسان نهاده شده و با ذات و فطرت وی عجین شده است. انسان پیوسته به دنبال معبود و معشوق حقیقی بوده است و راه رسیدن به کمال و سعادت را در عشق می داند، زیرا خداوند آدمی را خلق کرده است تا عاشق باشد. از آنجا که عشق، مفهومی فرا مرزی و جهانی دارد و در زمان و مکان نمی گنجد بر آن شدیم تا با روش تطبیقی به واکاوی اشعار عاشقانه مولانا جلال الدین بلخی از ایران و جان دان از...

15 صفحه اول

بررسی تطبیقی مفهوم مرگ در شعرهای جان دان و مولانا

در این مقاله بر آن‌ایم که مفهوم «مرگ» را میان آثار جان دان - شاعر متافیزیکال عصر باروکِ انگلستان در قرن هفدهم میلادی- و مولانا - شاعر ایرانی قرن هفتم هجری قمری- به سبب‌هایی که در متن مقاله می‌آید مورد مداقه و سپس در صورت امکان مطابقت قرار دهد. از آن رو که هر دو نامبردگان، نخست از دو نگرگاه متفاوت اما دیگرگونه پدیده «مرگ» را میان آثارشان مورد نظر می‌آورند، پَسین شرایط دوپاره زندگ...

full text

بررسی تطبیقی عرفان سنایی و جان دان

سنایی شاعر دوران ساز تاریخ ادبیات فارسی، در نقطۀ عطف شعر عرفانی ایرانی قرار دارد. جان دان شاعر انگلیسی زبان آمریکایی قرن هفدهم از ویژگی های شخصیتی و فکری مشابه سنایی برخوردار است. احوال متغیّر و روح ناآرام، شخصیت دوگانه و تراژیک، نبوغ تحول آفرین در عرصة اندیشة عرفانی، نوآوری و برجستگی در غزلسرایی و شریعت مداری در عرفان، از صفات بارز و همسان این دو گویندة بزرگ است. بر این اساس، موضوعات مهم عرفانی...

full text

بررسی تطبیقی عرفان سنایی و جان دان

سنایی شاعر دوران ساز تاریخ ادبیات فارسی، در نقطۀ عطف شعر عرفانی ایرانی قرار دارد. جان دان شاعر انگلیسی زبان آمریکایی قرن هفدهم از ویژگی های شخصیتی و فکری مشابه سنایی برخوردار است. احوال متغیّر و روح ناآرام، شخصیت دوگانه و تراژیک، نبوغ تحول آفرین در عرصة اندیشة عرفانی، نوآوری و برجستگی در غزلسرایی و شریعت مداری در عرفان، از صفات بارز و همسان این دو گویندة بزرگ است. بر این اساس، موضوعات مهم عرفانی...

full text

تطبیق صور خیال در اشعار جان دان و صائب

اشعار سبک هندی به سبب عناصر خیال‌انگیز و ایماژ‌پردازی‌های آن، در خور تأمّل شناخته شده است؛ و از لحاظ تبیین کلام، سروده‌های این سبک به اشعار متافیزیکی شاعران قرن هفدهم انگلیس می‌ماند. این نوع شعر از ایجاز، دقت و معنای خاصی برخوردار است و در عین اختصار سرشار از معانی بدیع و عمیق می‌باشد. در این گفتار پاره‌ای از اشعار جان دان و صائب تبریزی مورد مقایسه قرار می‌گیرد، و به ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 20

pages  145- 163

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023